Sahnenin Kutsal Duası Hrotsvit / Elif Soykan

İlkler önemlidir. Hep önemli olmuştur. Ne kadar bilinir ya da neyin ilki bilinir bilinmez. Yine bir ilk var. Döneminin tüm zorluklarına, mesleğinin dayatılarınadan önce kendi iç savaşının galipsizligine rağmen bir kadın var. Hrotsvit of Gandersheim. Bilinen ilk kadın oyun yazarı. Hrotsvit bir rahibedir. İçinde yaşadığı dönem kilisenin tiyatroyu dünyanın pislikleriyle dolu, şehvet düşkünü ve ahlaksız bulduğu 10.yüzyıl Almanya'sıdır. Hrotsvit, mystery ve morality türlerinde; Gallicaonus, Dulcitius, Callimachus, Abraham, Pafrutius ve Sapientia isimli altı oyun yazmıştır. Bu oyunlar döneminden çok sonra ortaya çıkmış ve uzunca bir süre de değeri anlaşılmamıştır. Kadın tiyatrosu denen kadınlara ait sorunların anlatıldığı ve tüm icra edenlerin kadın olduğu tiyatro türünde Hrotsvit'in çok önemli bir yeri vardır. Hrotsvit, bir rahibedir. Dünyanın tüm çirkinlik ve ikiliklerinin farkına varmış zeki bir kadındır. İnsanları farkındalığa kavuşturmanın en iyi yolunun sahneden geçtiğini anlamış ve baskılar altında, kağıt ve kalem ile derin bir yakınlık kurmuş ve oyunlar yazmıştır. Hrotsvit'in oyunları Orta Çağ'ın kısıtlı tiyatrosunda kendine kolaylıkla yer bulabilecek nitelikteyken kadının ötekiliği, Orta Çağ'daki yeri buna izin vermemiştir. Hrotsvit'in oyunlarının geç farkına varılmasının ve döneminde çok fazla ses getirememiş olmasının nedenlerini Alman tiyatro geleneğinde kadınların görünmezliği üzerine bir çalışma yürüten araştırmacı Sigrid Novak, kadınların nitelikli dramatik üretimde bulunamayacağına dair kalıp yargıyla ve kadın sanatçıların yazınlarındaki kadın karakterlerin erkek kriterleri ile değerlendirmesiyle açıklamaktadır.
Hrotsvit'in oyunları birçok erkek meslektaşının oyunlarından daha üstün nitelikli olmasına rağmen geri planda kalmıştır. Çünkü,Orta Çağ Almanya'sında üreten kadından ürettikçe korkulmuş ve özellikle kilise dayatmalarıyla baskı altında tutulmaya çalışılmıştır.Hrotsvit tiyatrosu erkeklerin yazdıği kadın rollerinden tamamen farklıdır.Hrotsvit, kadınların üzerindeki erkek dayatmasını konu edinmiştir. Hrotsvit, 10.yüzyılda Almanya'da, kilise de görevli bir rahibe iken yazdığı oyunlar ile hala daha günümüz kadın tıyatrocularına örnek olmaktadır. Kadın tiyatrosu edebi metinler, izlekler olmadan önce kıyıda köşede bırakılan alternatif tiyatro akımları çerçevesine sokulmak istenmektedir. Ama unutulmamalıdır, Hrotsvit gibi örnekler gün yüzüne çıkıp bilinmeye başlandıkça kadın sanatçılar davalarının büyüklüğünü bir kez daha farkedecek ve asla vazgeçmeyecektir.